Sierp w oprawie drewnianej z Żuławki Małej. Technologia produkcji narzędzi rolniczych w epoce brązu

Przedmiotem badan jest sierp metalowy (nieokreślony stop miedzi) z guzkiem, typu łużyckiego. Umieszczony w drewnianej oprawie. Odkryty podczas badań na stanowisku w Żuławce Małej, pow. pilski, woj. wielkopolskie. Datowanie: późna epoka brązu (około 900-700 p.n.e). Wymiary: długość – 8 cm; szerokość – 6,5 cm; grubość – 2-4 cm.

Sierpy z guzkiem są jednym z najpopularniejszych rodzajów narzędzi metalowych, które były wykorzystywane w wybranym okresie pradziejów. Są one odkrywane często w Europie, a z terenu Polski pochodzi około 1000 egzemplarzy (Gedl 1995; Orlicka-Jasnoch 2019). Przedmioty te różnią się od siebie kilkoma cechami, ale niezmienne jest występowanie w ich konstrukcji guzka, zlokalizowanego w dolnej partii podstawy. Ten element jest łączony z systemem mocowania narzędzia w rękojeści, pozwalający na jego odpowiednie ustawienie oraz manipulowanie podczas wykonywania pracy.
W opozycji do olbrzymiej liczby odkrywanych sierpów metalowych stoi liczba zidentyfikowanych rękojeści. W trakcie badań archeologicznych w Żuławce Małej dokonano odkrycia sierpa, który nadal znajdował się w drewnianej rękojeści. Jest to znalezisko unikatowe, nie mające analogii w materiale archeologicznym na terenie Europy.

Sierp w oprawie drewnianej z Żuławki Małej (około 900-700 p.n.e)

Celem projektu jest określenie technologii produkcji sierpa metalowego pochodzącego z epoki brązu (rodzaj użytego stopu odlewniczego, obróbka plastyczna powierzchni) oraz sposobu oprawy narzędzia w drewnianej rękojeści (lokalizacja sierpa w oprawie, kąt nachylenia, budowa oprawy).