Archeologiczna charakterystyka zaprawy wapiennej ze stanowiska archeologicznego Zator nr 3 woj. Małopolskie.
Badania archeologiczne realizowane w latach 2020 – 2022 w Zatorze rzuciły zupełnie nowe światło na genezę zamku zatorskiego. Podjęte wtedy prace terenowe ukazały zachowane relikty murów zamku dookolnego pochodzącego prawdopodobnie z I poł. XV wieku. Wstępne wyniki badań zaprzeczają przyjętej dotychczas tezie, iż średniowieczny zamek znajdował się pierwotnie pod istniejącą nowożytną rezydencją. Dodatkowo na podstawie zebranego materiału archeologicznego pojawiają się pewne dowody, iż samo założenie obronne może być starsze niż twierdzą zachowane źródła historyczne i dokumenty.
Odkryte mury i struktury kamienne prezentują kilka faz architektonicznych, jednakże późniejsze wkopy, znacząco zaburzają pierwotną stratygrafię, w pobliżu poszczególnych struktur. Uniemożliwia to datowanie reliktów murowanych konstrukcji za pomocą odkrytych zabytków ruchomych.
Celem projektu jest przeprowadzenie analiz fizyko-chemicznych zaprawy murarskiej pobranej z różnych struktur i kontekstów archeologicznych na terenie stanowiska archeologicznego nr 3 „Zamek Zator”. Efekty przeprowadzonych badań pozwolą na wydatowanie i przypisanie kamiennych murów do poszczególnych faz budowlanych.
Wyniki badań pozwolą też na uzupełnienie danych zebranych w trakcie wykopalisk, dostarczając nowych faktów na temat rozwoju i funkcjonowania siedziby ostatnich zatorskich Piastów oraz rozwoju i upadku Księstwa Zatorskiego.
Widok stanowiska w 2022 roku. Fot. M. Lis