3ci nabór wniosków MOLAB FIXLAB PL – Pieta z Czarnego Potoku

Cudami słynąca Pieta z Czarnego Potoku (1649 r.) – badania techniki i technologii malarskiej jako przyczynek do ustalenia warsztatu i proweniencji obrazu.

Obraz „Czarnopotockiej Piety” ma kształt prostokąta stojącego o wymiarach 116,3 cm x 75,3 cm. Obraz namalowany jest prawdopodobnie techniką olejno-żywiczną na 3 łączonych deskach modrzewiowych, wzmocnionych od tyłu trzema szpongami. Na górnej szpondze wycięta jest data: 1649, odnosząca się najprawdopodobniej do czasu powstania obrazu. Pierwsza informacja o obrazie znajduje się namalowana na jego odwrocie i w tłumaczeniu polskim brzmi: „W roku 1714 obraz ten został ozdobiony sukienką srebrną na polecenie Ks. Michała Feliksińskiego” (napis łaciński). Omawiany tu wizerunek zastąpił w kościele w Czarnym Potoku słynne „Opłakiwanie” pochodzące z 1. połowy XV. wieku, przechowywane obecnie w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie. Kolejny obraz o tej samej tematyce podtrzymywał nieprzerwany kult Matki Bożej Bolesnej trwający w małym, drewnianym, gotyckim, czarnopotockim kościele od Średniowiecza i kontynuowany do dziś. Warto przypomnieć, że już od XVII. wieku omawiany to obraz nosi miano cudownego i przypisuje się mu szczególne łaski, a rokrocznie nawiedza go kilkadziesiąt tysięcy pielgrzymów. Ponieważ „Czarnopotocka Pieta” była kilkakrotnie poddawana renowacjom: w 1950 r. przez prof. Mariana Słoneckiego, w 1971 r. przez Zbigniewa Jaskowskiego, w 1999 r. przez nieznanego konserwatora, podejrzewamy że, zwłaszcza w partiach tła, szat  obraz może być przemalowany. Zastanawiają również widniejące na licu inicjały M I, mogące należeć do autora lub późniejszego renowatora obrazu. Wykonane ostatnio zdjęcia w światłach analitycznych niczego niestety nie wyjaśniły.

Pieta z Czarnego Potoku, technika olejno-żywiczna(?) na desce, 116 x 75 cm, 1649(?)

Pieta z Czarnego Potoku, technika olejno-żywiczna(?) na desce, 116 x 75 cm, 1649(?)

Głównym celem projektu jest szczegółowe rozpoznanie techniki I technologii cudownej „Piety z Czarnego Potoku” w celu określenie warsztatu jej twórcy. Ogromne znaczenie ma również dokładne rozpoznanie stratygrafii obiektu i chronologii jego warstw. Zachodzi uzasadniona obawa, że wizerunek jest w wielu miejscach przemalowany, przez co utracił twój pierwotny charakter. Ustalenie, które warstwy należy usunąć nie niszcząc oryginału, będzie kluczowe dla przyszłej kompleksowej konserwacji obrazu.