XVIII., XIX. i XX-wieczne inskrypcje wyryte na ścianach sobótek gotyckiego drewnianego kościoła p.w. św. Marcina Biskupa w Zawadzie koło Tarnowa – odczytanie, usystematyzowanie i dokumentacja

Parafia w Zawadzie erygowana została w 1320 r. Drewniany kościół p.w. św. Marcina Biskupa zbudowano w XV wieku (prawdopodobnie w miejscu poprzedniej świątyni) jako jednonawową budowlę z prezbiterium, o konstrukcji zrębowej. W XVII wieku dobudowano wokół niego soboty, zamknięte później drewnianymi ścianami (w 1968 r.) Na ścianach kościoła od strony sobótek zachowały się niezliczone, często nachodzące na siebie ryte inskrypcje, obejmujące imiona i nazwiska oraz daty (czasem nawet dzienne), a także sentencje, pozostawiane od XVIII w. przez osoby odwiedzający to miejsce (można nawet odnaleźć powtórny wpis tej samej osoby, po latach wyryty obok pierwszego). Z czasem starsze napisy ulegały zatarciu i obecnie najstarsze, które da się odczytać, pochodzą z końca XVIII wieku. Inskrypcje te pokrywają ponad 30 m2 ścian i wzbudzają ogromne zainteresowanie osób licznie odwiedzających to miejsce. Ściany kościoła pokrywa polichromia z 1900 r. autorstwa Adolfa Gucwy z Tarnowa (znaleziono podpis), a trakcie prac konserwatorskich ujawniło się tam wiele ciekawych nawarstwień, w tym 3 warstwy różnych napisów z obu stron belki tęczowej kościoła oraz zupełnie inna polichromia w nawie kościoła, datowana na 1857 r. (zgodnie z odkrytą na belce datą). Za organami zachował się rozbudowany napis fundacyjny polichromii z 1900 r. Dane zbierane bezpośrednio z obiektu w trakcie konserwacji – przy skąpych źródłach pisanych – stanowią przyczynek do napisania jego dokładniejszej historii.

Przykład inskrypcji na ścianie kościoła w Zawadzie k. Tarnowa

Celem projektu jest możliwie najdokładniejszy sposób odczyt i udokumentowanie wszystkich inskrypcji występujących na ścianach sobótek gotyckiego (XV w.) drewnianego kościoła p.w. św. Marcina Biskupa w Zawadzie. Konsekwencję tego i dalszy etap prac nadawczych stanowić będzie opracowanie uzyskanych danych, ich usystematyzowanie, a następnie udostępnienie szeroko pojętemu gronu odbiorców.