Badania kolorystyki tekstyliów pogrzebowych z późnośredniowiecznego, pogańskiego cmentarzyska Prusów w Równinie Dolnej (pow. kętrzyński)

Przedmiotem planowanych badań są relikty tkanin i dzianin podjęte z grobów szkieletowych na późnośredniowiecznym cmentarzysku w Równinie Dolnej (pow. kętrzyński). Zespół obejmuje fragmenty około 70 tkanin i dzianin wykonanych z wełny, lnu i jedwabiu. Są one pozostałościami po ubiorach, w których w XIV wieku pochowano zmarłych. Badaniu zostaną poddane pojedyncze włókna z obiektów wybranych ze zbioru w porozumieniu z wykonawcą prac.

Fragment tkaniny z wykopalisk w Równinie Dolnej

Badania mają na celu określenie wykorzystanych barwników i pierwotnej kolorystyki tekstyliów, w których pochowano zmarłych. Uzyskane w ten sposób dane posłużą do sformułowania odpowiedzi na następujące pytania:

Czy wykorzystane barwniki potwierdzają tezę o lokalnym pochodzeniu materiału i niskim zaawansowaniu technologicznym warsztatów okolicznych społeczności?
Czy wykorzystane barwniki posiadają możliwe do odczytania znaczenie symboliczne w zakresie koloru i/lub surowca wykorzystanego do jego użycia?
Jak wyglądał proces barwienia przy użyciu wskazanych substancji? W konsekwencji zaś co wykorzystane barwniki mówią o statusie ekonomicznym pochowanych osób?
Jakie są relacje między wiekiem/zamożnością/płcią zmarłego a paletą barw jego odzieży?

Późnośredniowieczne cmentarzysko pruskie w Równinie Dolnej jest jedyną w granicach kraju pogańską nekropolą o tak młodej metryce. Fragmenty tkanin pozyskane z niego podczas badań archeologicznych są unikatowymi pozostałościami tradycyjnych, pruskich strojów. W przeszłości zostały one poddane opracowaniu pod kątem wykorzystanego surowca oraz techniki i technologii wykonania. Jakkolwiek zebrane wówczas informacje, stanowią niezwykle cenne źródło do poznania kultury materialnej Prusów, to dla nich samych zapewne stanowiły cechę drugorzędną wobec kolorystyki stroju. Źródła etnograficzne wskazują, że to intensywność i układ barw w pierwszej kolejności sygnalizowały otoczeniu zamożność i przynależność społeczną. Stan zachowania tekstyliów sprawia, że do ich prawidłowego rozpoznania niezbędne są badania specjalistyczne. W perspektywie, wyniki badań mogą stanowić nowe otwarcie w badaniach nad kulturą Prusów. Określenie wykorzystywanych przez nich barwników naturalnych istotne w analizach warsztatów, w zestawieniu z określeniem możliwości lokalnej flory pozwoli na sformułowanie wniosków dotyczących lokalnych preferencji i ich fizycznych (np. dostępność barwnika) i kulturowych (ew. tabu) źródeł.